بررسی میزان تابش گامای محیطی در فضای باز شهر زنجان در فصول مختلف

چکیده زمینه و هدف: در سال های اخیر تحقیقات بسیاری در سرتاسر دنیا و نیز در بعضی از شهر های ایران در خصوص اندازه گیری تشعشعات زمینه با توجه به اهمیت آن بر روی سلامت انسان سازماندهی و انجام شده است. با توجه به عدم انجام مطالعات مشابه در شهر زنجان انجام چنین تحقیقی جهت تهیه ی نقشه ی پرتوزایی شهر ضروری است. هدف از تحقیق حاضر بررسی میزان تابش گامای محیطی در فضای باز در فصول مختلف سال در شهر زنجان می باشد. روش بررسی: به منظور تعیین آهنگ دوز ناشی از تشعشعات زمینه در فضای باز با استفاده از نقشه ی جامع شهر 8 ایستگاه (4 ایستگاه در امتداد 4 جهت اصلی و 4 ایستگاه در مناطق مرکزی شهر) انتخاب گردید. برای هر ایستگاه انتخاب شده 8 بار اندازه گیری (2 بار در هر یک از چهار فصل سال) با استفاده از یک آشکارساز گایگر- مولر انجام گرفت. یافته ها: اندازه گیری آهنگ دوز جذبی در فصول مختلف سال در نقاط مختلف شهر نشان می دهد؛ میانگین آهنگ دوز جذبی در شهر زنجان ngy/h 126 است. دوز مؤثر سالانه ناشی از تابش طبیعی ساکنین شهر زنجان در فضای باز مقدارmsv 15/0 تعیین شد. تغییرات آهنگ دوز در فصول مختلف سال نشان داد میانگین آهنگ دوز جذبی در تابستان بیشترین (ngy/h 18±134) و در بهار کمترین (ngy/h 21±120) مقدار می باشد. نتیجه گیری: نتایج اندازه گیری نشان می دهد آهنگ دوز جذبی پرتو گاما در زنجان در مقایسه با مقدار میانگین جهانی ( ngy59) بالاتر است. دوز مؤثر سالانه ی ساکنین شهر زنجان ناشی از تابش گامای طبیعی در فضای باز msv 15/. است که حدودا بیش از 2 برابر میانگین جهانی آن ( msv07/0) است. جهت برآورد دوز مؤثر کل در زنجان به مطالعاتی در زمینه ی آهنگ دوز در فضاهای بسته نیاز است.